این داستان: نگاه وارونه به دنیا - وبلاگ فروش ساعت

به گزارش وبلاگ فروش ساعت، سرویس کودک و نوجوان خبرنگاران (ایبنا)- فاطمه نعمتی: سال های زیادی از انتشار این کتاب می گذرد؛ اما خفاش ها که تغییر نکرده اند، کرده اند؟ پس همیشه می توان داستان خفاش دیوانه را خواند و درباره اش فکر کرد. البته خفاش این داستان واقعا دیوانه نیست؛ بلکه فقط دارد مطابق طبیعتی که خداوند برایش درنظر گرفته است زندگی می کند و قوانین خاص خودش را دارد.

خفاش دیوانه را جین ویلیس نوشته، تونی راس تصویرگری کرده، معصومه انصاریان برای بچه ها ایرانی ترجمه کرده و انتشارات کانون پرورش فکری بچه ها و نوجوانان به چاپ رسانده است. داستان با روزی روزگاری شروع می شود و نویسنده، قصه ای برایمان تعریف می کند که پر از کنش و واکنش است؛ چرا که حیوانات جنگل از کارهای خفاش و حرف هایش حیرت کرده اند و مدام به او دیوانه می گویند و می خواهند کاری برایش کنند؛ مثلا او را به دکتر ببرند. اما چرا به او دیوانه می گویند؟

از زمانی که خفاش برای اولین بار وارد جنگل شد، ماجراهای حیوانات جنگل هم شروع شد. جغد دانا از حیوانات جوان جنگل خواست که برای خوشامدگویی به خفاش، هدیه ای برایش تهیه کنند. آنها از خفاش پرسیدند و او هم گفت که من دوست دارم یک چتر داشته باشم تا وقتی باران می آید، پاهایم خیس نشوند..

شاید شما هم تعجب کرده اید! چتر برای سر است نه پا. وقتی باران می بارد ابتدا سر خیس می شود نه پا. پس خفاش چه می گوید؟ اشتباه فکر می کند، اشتباه می گوید. هر یک از حیوانات جوان جنگل همین طور فکر می کردند و با همدیگر در این باره حرف می زدند که خفاش پیر و دیوانه است و اشتباه می کند؛ اما با این وجود چتری را که می خواست به او هدیه دادند.

این هدیه باعث شد که حرف های بیشتری هم از خفاش بشنوند؛ مثلا در آسمان زیر پایش ابر سیاهی می بیند که می خواهد ببارد. مگر آسمان زیر پایمان است؟ یا اگر باران شدید شود و آب رودخانه بالا بیاید اول گوش هایش خیس می شود. بچه فیل، بچه شیر، بچه زرافه و کرگدن جوان همه متعجب بودند و دل شان برای این خفاش دیوانه می سوخت که اشتباه فکر می کرد و طبیعت اطرافش را درست نمی شناسد. آنها ماجرا را برای جغد دانا تعریف کردند. جغد هوهوکنان گفت: چرا شما فکر می کنید خفاش دیوانه شده است؟

کرگدن جوان گفت: خفاش چیزها را آن طور که ما می بینیم، نمی بیند.

جغد دانا پیشنهادی داد و خواست آنها و خفاش را آزمایش کند. فکر می کنید نتیجه آزمایش چه شد؟ 10 صفحه پایانی کتاب به شما می گوید. این اثر جالب توجه 28صفحه ای، قطعا ارزش یک بار خواندن را دارد.

نویسنده، داستان سرراستی را برای ایده اش در نظر گرفته و نوشته است. او این موضوع مهم و مفهوم پیچیده را خیلی ساده و با کلمات آشنا به کودک ارائه داده است. همچنین در فرم کتاب خلاقیت هایی به کار برده است؛ بویژه زمانی که بر اساس پیشنهاد جغد دانا، همه حیوانات باید وارونه شوند و مثل او اطراف شان را ببینند. این وارونه شدن در نوشته های کتاب هم لحاظ شده است و مخاطب کتاب را درگیر خود می کند یا بهتر بخواهیم بگوییم، درگیر آزمایش جغد می کند و به این صورت کتاب از حالت منفعل خارج و به کتابی تعاملی تبدیل می شود.

تعامل درباره چه موضوعی؟ درون مایه این کتاب کودک و درسی که خفاش به ما می دهد چیست؟ مسئله تفاوت در طبیعت هر موجود زنده و سبک زندگی و قوانینی که باید برای بقای خود از آن پیروی کند، مهم و ارزشمند است و برای آگاهی از آن باید تلاش کرد. آگاهی از شناخت می آید و برای اینکه بدانیم تفاوت مان با بقیه در چیست و این تفاوت ها را آزاردهنده و مخرب تصور نکنیم، باید درباره آن سوژه یا فرد بیشتر بدانیم و بهتر بشناسیمش.

اگر کودک مان فکر می کند او زیباتر از دوستش است باید برایش مسئله تفاوت اجزای صورت و متفاوت بودن چهره هر دختر و پسری را توضیح داد تا بداند تفاوت در رنگ پوست یا رنگ چشم، به نوبه خود معیار زیبایی نیست و زیبایی یک مشخصه ندارد یا اگر خود شما به عنوان والدین فکر می کنید کودک باهوش، بهترین کودک است و برای فرزندتان باید همه امکانات رفاهی تحصیلی را فراهم کنید تا او فقط درس بخواند و نابغه شود و بچه ای که درس خوان نیست دارد اشتباه می کند و پدرومادرش و خودش مقصر هستند، باید همین لحظه بایستید، توقف کنید و کمی فکر!

این تفاوت در دیدگاه ها، داشته های مادی و معنوی و عملکردمان در زندگی صرفا به معنای این نیست که ما درست می گوییم و دیگری اشتباه فکر می کند. این مسئله در تربیت و پرورش جسمی، روانی، ذهنی و عاطفی بچه ها بسیار اثرگذار است و وظیفه والدین را سنگین تر می کند. آنها باید درصورت بروز چنین تفکرات یکجانبه گرایانه ای، فوری دست به کار شوند و از مربیان، مشاوران و فعالان حوزه کودک کمک بگیرند. البته ما پیشنهاد می کنیم در کنار این ها، از کتاب های کودک هم کمک بگیرید: مثل کتاب خفاش دیوانه.

امروز 27 آگوست است و روز جهانی خفاش ها؛ نه، اشتباه شد، شب جهانی خفاش ها؛ چرا که زندگی اصلی خفاش ها بیشتر در شب انجام می شود تا روز. پس به مناسب شب جهانی خفاش ها، کتاب خفاش دیوانه را بخوانید. اگر کودک تان از شنیدن قصه حیوانات در شب نمی ترسد، خوب است که این داستان را امشب بخوانید.