دخالت در حفاظت از کتیبه های 2500 ساله؛ آری یا خیر؟
به گزارش وبلاگ فروش ساعت، معاون هماهنگی امور مالی استاندار همدان پس از انتشار فیلم بالا رفتن مردی جوان از کتیبه های گنجنامه در فضای مجازی و نقدها شدید کاربران نسبت به این موضوع، برای آنالیز شرایط کتیبه های گنجنامه در محل حاضر شد و مهلت یک هفته ای به میراث فرهنگی برای ساماندهی فضا و نرده کشی در اطراف کتیبه ها به منظور حفاظت بهتر از این آثار تاریخی داد.
سیدمجتبی حسینی با اشاره به اینکه این نرده کشی صرفاً سمت کتیبه های تاریخی گنجنامه انجام می گردد تا از حضور افراد در این مکان منحصربفرد جلوگیری گردد، گفت: ضمناً ظرف 10 روز آینده با دستگاه های اجرایی همانند شهرداری، میراث فرهنگی، راه و شهرسازی و منابع طبیعی نشستی برگزار می گردد تا در رابطه با حفاظت بهتر از این آثار تاریخی و تأمین منابع مالی مورد احتیاج در این رابطه هم اندیشی و تصمیم گیری صورت گیرد.
و اما مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان در این باره، خاطرنشان کرد: به منظور مشخص نحوه حفاظت از کتیبه های تاریخی گنجنامه(نصب شیشه یا نرده) احتیاج به تشکیل کمیته فنی است.
محسن معصوم علیزاده اظهارکرد: با توجه به اینکه کتیبه های گنجنامه به ثبت ملی رسیده، دارای ضوابط و قواعد خاصی است و نباید از آن عدول کرد به طوری که نمی توان خارج از ضوابط حریم و عرصه تصمیمی گرفت.
وی با اشاره به اینکه مولاژ کتیبه های گنجنامه در موزه هگمتانه نصب است، اضافه نمود: احتیاج است با تشکیل کمیته فنی و براساس ضوابط و محدودیت های موجود موضوع ایجاد حفاظ مورد آنالیز قرار گیرد و براساس نظر کارشناسان ذیربط نسبت به اتخاذ تصمیم در این زمینه اقدام خواهد شد.
معصوم علیزاده با اشاره به اینکه باید در این زمینه تصمیم مدیریتی گرفته گردد، توضیح داد: باید در کمیته فوق نسبت به ارائه راه چاره مناسب در زمینه حفاظت از این اثر 2500 ساله تصمیم گیری صورت گیرد هر چند در طول این سال ها آسیب خاصی به اثر وارد نشده و امیدواریم از این پس نیز اتفاقی برایش نیفتد.
سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان نیز گفت: انجام هر گونه اقدامی به منظور حفاظت از کتیبه های گنجنامه طی یک هفته امکان پذیر نیست چرا که این مهم، احتیاج به خردجمعی و تصمیم شوراهای استانی و وزارتخانه ای دارد.
اتابک صفری تورج اظهار کرد: این موضوع، وندالیسم فرهنگی است که بسیاری از شهرها با آن روبرو هستند و این اتفاقات طبیعی است به طوری که مثلاً در شوش با اسپری روی کتیبه ها نام نوشته می گردد و در بیستون محصور هم چند نفر عکس یادگاری می گیرند.
وی با بیان اینکه گذاشتن نرده و نگهبان برای کتیبه های گنجنامه را نمی توان متصور بود، توضیح داد: کتیبه های گنجنامه جزو معدود کتیبه هایی است که ضوابط برایش مشخص شده و هر گونه حصارکشی در عرصه کتیبه ها ممنوع است و در این زمینه محدودیت وجود دارد.
صفری تورج با تأکید بر اینکه باید این موضوع در شورای فنی آنالیز گردد، شاید بتوان گه گاه نرده ای زد البته اگر آسیب منظری وارد نکند و جلوی دید را نگیرد و اتفاقی نیفتد، گفت: این کتیبه های سنگی 2500 سال است در فضای باز بوده و همچنان به جامانده اند، اگر فرسایشی بوده در بازه 50 تا 100 سال اول برایش اتفاق افتاده و پس از آن فرسایش کُند شده بنابراین هر گونه دستکاری و کار تازه مثلاً نصب شیشه تغییر شرایط نگهداری را برایش به همراه دارد و ممکن است فرسایش تند کتیبه رقم بخورد و آسیبش زیاد گردد.
وی با بیان اینکه پیشنهاد می گردد کتیبه های گنجنامه به همان شکل نگهداری گردد، یادآور شد: آبشار گنجنامه و اثر غیرمنقول کتیبه در منطقه کوهستانی واقع هستند و نمی گردد حصارکشی برایشان انجام داد، تنها راه مقابله با پدیده وندالیسم فرهنگی، کار رسانه ای و فرهنگ سازی است.
سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان با اشاره به اینکه حدود 10-15 سال خبری از پدیده وندالیسم فرهنگی در استان همدان نبود، گفت: مردم باید خود از آثار تاریخی محافظت نمایند، شیرسنگی هم داخل میدانی پرتردد واقع شده و سال های سال بر روی آن روغن می زدند تا اینکه مردم به این سطح از آگاهی رسیدند که باید مراقبش باشند و دیگر تخریب در آن کمتر رخ می دهد.
وی با تأکید بر اینکه باید رسانه ها یاری نمایند و فرهنگ سازی انجام دهند تا دیگر شاهد وندالیسم فرهنگی نباشیم، یادآور شد: موضوع حصارکشی و گذاشتن نگهبان به منظور حفاظت از کتیبه های گنجنامه باید در شورای فنی استان سپس کشور آنالیز گردد و مورد مطالعه قرار گیرد.
صفری تورج ادامه داد: برای بناهای این شکلی اگر هم کاری بخواهد انجام گردد، باید مشاور ذی صلاح طرح داشته باشد و مورد آنالیز قرار گیرد بنابراین انجام هر گونه اقدامی طی یک هفته امکان پذیر نیست چرا که این مهم، احتیاج به خردجمعی و تصمیم شوراهای استانی و وزارتخانه ای دارد.
کتیبه های گنجنامه نوشتارهایی از دوران داریوش بزرگ و خشایارشاه هخامنشی است که بر دل یکی از صخره های الوند در فاصله 5 کیلومتری غرب همدان و در انتهای دره عباس آباد حکاکی شده است.
کتیبه ها هر کدام در سه ستون 20 سطری به زبان های پارسی باستان، زبان ایلامی و بابلی نو نوشته شده اند. متن پارسی باستان در سمت چپ هر دو لوح جای گرفته است و پهنایی معادل 115 سانتی متر دارد. متن زبان ایلامی در وسط هر دو کتیبه نوشته شده و متن بابلی نو در ستون سوم قرار گرفته است.
منبع: گردشبان