اثری هنری به نام زن زدایی
به گزارش وبلاگ فروش ساعت، همواره در کلاس های آموزشی می گویم که شما در ایران احتیاج چندانی به نشانه شناسی ندارید چون فرستنده پیغام بی هیچ کوشش و زحمتی، همه آنچه را که میخواهد بگوید صریح و البته به شکلی باسمه ای و زمخت، بی تعارف بیان می نماید.
وبلاگ فروش ساعت ؛ فردین علیخواه (عضو گروه جامعه شناسی دانشگاه گیلان)- ما معلمان جامعه شناسی معمولا به دانشجویانمان تحلیل محتوا و در سال های اخیر، نشانه شناسی یاد می دهیم. علت توجه به نشانه شناسی در مطالعات فرهنگی و ارتباطات به این علت است که در دنیا مدرن، کشف و درک معانی و منظورهای نهفته در تصویر یا کلام بسیار سخت شده است. در واقع ما باید لایه های زیرین و دلالت های پنهان جاساز شده در پیغام ها را بشکافیم تا به منظوری که آشکارا بیان نشده پی ببریم. پیغام در دنیا مدرن مانند کرمی لانه نموده در دل گیلاس است که به راحتی قابل مشاهده نیست. پیغام امری چندلایه است.
بگذارید مثالی بزنم. در قرن بیستم، پژوهشگرانی که در غرب دغدغۀ شیوه بازنمایی زنان در رسانه های جمعی را داشتند از تعبیر فنای سمبلیک زنان استفاده کردند. فنای سمبلیک یا نمادین زنان به این معنی است که در رسانه های جمعی مانند تلویزیون یا سینما زنان نه به شکلی آشکار و قابل فهم، بلکه به شکلی شکلات پیچ شده و شما بخوانید فریبکارانه، مدفون، حذف و نامرئی می شوند. به همین علت است که درک و شناخت حذف زنان در رسانه احتیاجمند مهارتی همانند نشانه شناسی است.
و البته، همواره در کلاس های آموزشی می گویم که شما در ایران احتیاج چندانی به نشانه شناسی ندارید چون فرستنده پیغام بی هیچ کوشش و زحمتی، همه آنچه را که میخواهد بگوید صریح و البته به شکلی باسمه ای و زمخت، بی تعارف بیان می نماید. شما فقط کافی است در معرض پیغام قرار بگیرید. پیغام مانند مشت بر پیشانی شما فرود می آید. او به هیچ وجه نگران برداشت شما به عنوان مخاطب نیست و اتفاقا به عمد می خواهد مخاطب همان برداشتی را داشته باشد که صریح در پیغام تعبیه شده است.
به این عکس نگاه کنید. آیا در اینجا می توانیم از فنای سمبلیک زنان حرف بزنیم؟ آیا مضمونی در این چینش مجسمه های تماما مرد پنهان است که ما سعی کنیم با نشانه شناسی آنرا واضح و آشکار سازیم؟ من نام این اثر هنری را زن زدایی می گذارم.
تأسفم زمانی بیشتر می گردد که فکر کنم سازنده این مجسمه ها احتمالا هنر خوانده باشد. نکند او خودش زن هم بوده باشد؟ که اگر اینطور باشد فاجعه است.
منبع: عصر ایران